Cezaevi hak ihlalleri raporu açıklandı: 1 yılda 24 bin hak ihlali

ANKARA - Son 1 yıl içerisinde tutsaklara yönelik en az 23 bin 899 bin ihlal tespit ettiklerini paylaşan İHD MYK üyesi Nuray Çevirmen, bu ihlallerin büyük bir bölümünü işkence başlığı altında topladıklarını söyledi. Bakanlığa Öcalan ile görüşmek için yaptıkları başvuruya da yanıt verilmediğini belirtildi. 

İnsan Hakları Derneği (İHD) Merkez Hapishaneler Komisyonu, 2023 yıllı cezaevleri hak ihlali raporunu açıkladı. Ankara Kızılay’da bulunan bir otelde yapılan basın toplantısına İHD Eş Genel Başkanı Hüseyin Küçükbalaban, İHD MYK üyesi Nuray Çevirmen’nin yanı çok sayıda kişi katıldı. 
 
Raporu okuyan Çevirmen, hak ihlallerinin ailelerin ve avukatlarının yaptığı başvuru ile İHD’nin yaptığı çalışmalar sonucu elde edildiğini belirtti.  
 
BİR YILDA 24 BİN İHLAL 
 
Çevirmen, 2023 yılında Türkiye’deki 51 kentte bulunan 6 tanesi açık olmak üzere toplam 147 cezaevinde en az 23 bin 899 hak ihlalin yaşandığının bilgisini paylaştı. Cezaevlerinde tutsaklara dönük hak ihlallerinin gün geçtikçe arttığına dikkati çeken Çevirmen, “Bu raporda yer alan ihlaller; sadece İHD’nin ulaşabildiği gerçek durumun çok kısıtlı bir bölümünü ortaya koymaktadır. Adalet Bakanlığı Ceza ve Tevkif Evleri Genel Müdürlüğü, siyasi, yabancı uyruklu, hasta tutsaklar, yaşamını yitiren tutsaklar, LGBT+ bireylerin yanı sıra engelli, bebek ve kadınlara ilişkin verileri de kamuoyuna açıklamıyor. 2023 yıllında 19 yeni cezaevi açıldı. Bunun yanı sıra 2024 yıllında ise 12 cezaevi açılması planlanıyor. Bu da göstermektedir ki; Türkiye’nin mevcut iktidar anlayışı genel itibariyle insanları hapsetme üzerine bir gelecek tahayyülü öngörmektedir” dedi. 
 
8 AYDA 78 BİN KİŞİ TUTUKLANDI 
 
Çevirmen 8 ayda 78 bin kişinin tutuklandığını ve cezaevlerinde bulunanların sayısının 2 Mayıs itibari ile 329 bine yükseldiğini kaydetti. Tutsakların yaşadığı sağlık sorunlarını da tek tek sıralayan ve bu ihlallerin ortaya çıkmasına neden olan uygulamaları da “insanlık onuruna aykırı” olarak belirten Çevirmen, “Ne yazık ki ağır hasta mahpuslar, hastalıklarının son dönemlerine gelmelerine rağmen tahliye edilmiyor. Adli Tıp Kurumu’nun (ATK) tahliye kararlarını siyasi tutum izleyerek vermesi, hastane raporlarının ATK tarafından kabul edilmemesi ve verilen raporların ya da alınan kararların ‘güvenlik’ gerekçesi ile uygulanmaması da ağır hasta ve hasta mahpusların durumlarının ciddiyetini artırmaktadır” diye konuştu. 
 
6 YILDA 2 BİN 258 TUTSAK YAŞAMINI YİTİRDİ 
 
Çevirmen, sağlık hakkı ihlali ile ilgili 6 bin 639 ihlal tespit ettikleri ifade ederek, “2018 yıllından beri cezaevlerinde en az 2 bin 258 kişi yaşamını yitirdi. 2023 yıllında da en az 42 kişi yaşamını yitirdi. 3 Nisan’a kadar süren dönüşümlü açlık grevine 91 cezaevinden yaklaşık olarak bin 997 kişi katıldı. 
 
EN ÇOK İHLAL İŞKENCEDEN
 
İşkence başlığı altında yaşanan ihlallere de işaret eden Çevirmen, en az 17 bin 218 ihlalin meydana geldiğini söyledi. Çevirmen bunlardan 772’sinin darp, tehdit ve hakaret, 175’nin çıplak arama, 567 ağız içi arama, 252 ayakta sayım, 240 havalandırma hakkının engellenmesi olduğunu kaydetti. 
 
Çevirmen yaşanan oda ve koğuşlarda yaşanan sorunlar, ajanlık dayatması, kameraların yaşam alanlarına konulması, baskın ve aramalarda eşyaların dağıtılmasının yanı sıra pek çok konuya da dikkati çekerek, 169 ayrımcılık yasağı ihlalinin de yaşandığını söyledi. Sosyal aktivitelerin engellenmesine ilişkin ise 2 bin 246 iletişim ve haberleşme hakkı ihlalinin de yaşandığını dile getiren Çevirmen, 2 bin 216 bin bilgiye erişim hakkının gasp edildiğini aktardı. 
 
424 TUTSAĞIN TAHLİYESİ ERTELENDİ 
 
İdare ve Gözlem Kurullarının yol açtığı ihlallere de değinen Çevirmen, “Bu yönetmelik doğrultusunda kurulan kurullar, kendilerini mahkeme yerine koyarak mahpuslar hakkında ‘iyi halli’ olup olmama durumları hakkında değerlendirmede bulunmakta, koşullu salıverilme ve denetimli serbestlik haklarından yararlanıp yararlanmayacaklarına karar vermektedir. Ayrıca İdare ve Gözlem Kurulu mahpuslarla ilgili değerlendirmelerinde, mahpusların yönetmeliğin yürürlüğe girdiği tarihten önce aldığı disiplin cezalarının da gerekçe gösterilerek iyi olmadığına karar vermesi de ‘geçmişe yürüme yasağı’ ilkesine aykırı uygulamalar yürütmektedir ve mahpusların tahliyelerini engellemektedir. Gözlem kurulları mahpusların iyi halli olup olmadığına karar verirken soyut ve sübjektif yorumlarda bulunmakta, siyasi mahpuslardan da pişman olduklarına dair beyan istemektedirler. Bu kararlardan kaynaklı yüzlerce politik mahpus denetimli serbestlik ve koşullu salıverilme haklarından mahrum bırakılmaktadır. Yönetmeliğin uygulanmaya başlandığı tarihten, 2023 yılı sonuna kadar en az 426 mahpusun tahliyeleri belli periyotlarla engellendi” diye konuştu.
 
YANIT YOK!
 
PKK Lideri Abdullah Öcalan’a yönelik uygulanan tecrit ve yansımalarına da dikkati çeken Çevirmen, tecridin pek çok uluslararası normlara aykırı olduğunu anımsattı. Çevirmen, PKK Lideri Abdullah Öcalan ile görüşmek üzere 29 Kasım 2023’te başvuru yaptıklarını ancak Adalet Bakanlığı’nın hala herhangi bir yanıt vermediğini söyledi. 
 
SAĞLIKLARI OLUMSUZ ETKİLENİYOR
 
Y VE S Tipi olarak bilinen cezaevlerinde tutulan tutsakların tecrit altında olduğunu aktaran Çevirmen, “Daha önce kalabalık olarak tutuldukları hapishanelerden sevk edilen mahpuslar bu cezaevlerinde tek başlarına tutulmakta ve bulundukları koğuşun havalandırması olmadığından günde 1 saat ayrı bir yerde bulunan havalandırma bölümüne götürülmektedir. Bu uygulama ile mahpusların ruh ve bedensel sağlıkları olumsuz etkilenmektedir” diye kaydetti.
 
24 SAAT İZLENİYOR
 
Cezaevlerinde en az 13 bin 819 kadın tutsağın yanı sıra en az 2 bin 983 çocuk tutsağın olduğunu da paylaşan Çevirmen, “Kadın mahpusların sağlık hakları engellenmiş durumdadır. Ağız içi aramalardan kaynaklı sağlık hakkı ihlal edilen kadın mahpuslara dair başvurular kurumumuza yapılmıştır. Hijyen ve temizlik malzemelerinin verilmemesi, sıcak suya ve temiz suya erişim problemleri de yaşanmaya devam ediyor. Kadın mahpusların yaşam alanlarını gören kameralar da mahremiyetini ortadan kaldıran uygulama olarak devam ediyor. Koğuşlar bu kameralarla 24 saat izleniliyor. Ayrıca iç kameralar banyo-tuvalet kapılarını görürken, dış kameralarda yatakhane ve tuvalet içlerini görüyor. Kadın Mahpuslardan 21 hapishaneden 203 başvuru alınmıştır” diye belirtti. Çevirmen, LGBT+ bireylere de yönelik ayrımcılık ve insanlık dışı uygulamalara dikkat çekti. 
 
Uygulamalar nedeniyle yaşanan ihlallerin son bulması için taleplerini de sıralayan Çevirmen, bu uygulamaların son bulması ve Türkiye’nin de altına imza attığı uluslararası normları uygulamasını istedi.
 

Diğer başlıklar

13/06/2024
13:03 Eğitim Sen raporu: Sorgulamayan, itiraz etmeyen nesil yaratılmak isteniyor
12:34 İzBB çalışanları barikatı yıktı
12:23 Yılın ilk 5 ayında 738 işçi yaşamını yitirdi
12:14 Özel'den 'ittifak' açıklaması
12:01 Hewlêr’de rafineride çıkan yangın söndürülemiyor
11:50 Tepki çeken 'etki ajanlığı' yargı paketinde yer almayacak
11:45 Belediyenin su hizmetine 'tasarruf' engeli
11:35 Abdullah Öcalan ile görüşmek için başvuru
11:34 Amed'in 'Stratejik Planı' halka soruluyor
10:51 Kayyıma karşı yola çıkanlar Colemêrg'e vardı
10:45 Gazeteci Müftüoğlu’na ceza talebi
10:45 ATK’den beklenen rapor gelmedi, duruşma yine ertelendi
10:37 İmralı'daki tutsağın kardeşi gözaltına alındı
10:27 Tutsak Bataray’ın ‘sakıncalı’ şiirleri kitaplaştırıldı
10:19 Türkiye işçiler için en kötü 10 ülke arasında
10:04 16 ilde 58 gözaltı
09:58 Tutsaklar 200 gündür ‘özgürlük’ eyleminde
09:41 Eşbaşkan Sincar'ın yurtdışına çıkışına engel
09:27 Parası kesilince provokatörlüğe sarıldı
09:07 Koltuk değneğiyle irade gaspına karşı nöbette
09:07 Sanatçılardan kayyım tepkisi: Darbe, işgal ve iradeye ipotektir
09:05 MEBYA-DER kongresi: Çözüm için Abdullah Öcalan özgür olmalı
09:05 Şüpheli ölümde günlük kayıp
09:04 Poyraz davası Yargıtay'da: Siyasi failler açığa çıkarılmalı
09:01 Av. Sevimli: Kayyım politik haydutluktur, yasal temeli yok
09:00 13 HAZİRAN 2024 GÜNDEMİ
08:46 Saldırılarda 2 bin hektar ekili alan ve 19 bin ağaç yandı
08:29 Colemêrg'ê doğru yola çıktılar
12/06/2024
23:32 MA Music Günleri'nin finali Colamêrg direnişine armağan edildi
23:26 Mêrdîn, Colemêrg mitingine hazır
23:19 Çocuklar günde 12 saat çalıştırılıyor
22:18 Eğitim Nöbeti 18’inci gününde dayanışmayla devam etti
22:12 KHK eyleminde kayyım ve eğitim müfredatına tepki
21:44 TÖP:Çocukların kaderi ne işçilik ne de yoksulluk
21:37 Wan Büyükşehir Belediyesinden JINKART müjdesi
21:26 İrade gaspına karşı nöbet sürüyor: Colemêrg mitinginde mesaj güçlü olmalı
20:11 Tecride yanıt vermeyen bakan ‘sayın’ tartışması açtı
20:03 İstanbul’da kayyım yürüyüşü: Kabul etmiyoruz
19:29 İranlı kadın yönetmen cezaevinde öldürüldü
18:54 İran’da kadın karikatüriste sanat cezası: 6 yıl hapis
18:42 Tahir Elçi Davası: Mücadeleyi yükseltelim ki aydınlık kazansın
18:34 Amed Sağlık Platformu’ndan bakanlığa Boğmaca aşısı çağrısı
18:14 İHİK’in toplantısından çıkan ÖHD’li: Sanki tecrit yokmuş gibi davranıldı
18:05 Wan’da 7 gözaltı
18:01 DEM Parti’li Avşar'a adliyede darp ve gözaltı
17:46 İzmir Büyükşehir Belediyesi’nde işçiye polis barikatı
17:34 Eşbaşkan Uğur tahliye edildi
17:08 Beraat kararı protesto edildi: Tahir Elçi’nin faillerini tanıyoruz
17:02 Elçi cinayeti cezasızlıkla sonuçlandı: 3 polise beraat
16:57 ÖHD Ankara Barosu'na İmralı başvurusu yapacak
16:50 Belediye önündeki provokatörlerden birisi AKP adayı çıktı
16:34 'Demokrasi Yürüyüşü' Colemêrg'de: Kayyımı göndereceğiz
16:22 ‘Demokrasi yürüyüşü’ Colemêrg'e vardı
16:17 Tecavüz failleri tutuklandı
15:59 Tahir Elçi davasında avukatlar salonu terk etti
15:55 Tutsak yakınları Adalet Bakanı Tunç ile görüştü
15:51 Din alimleri: Sesimizi daha gür çıkarmak için Colemêrg’te olacağız
15:48 Amed'de 'kayyımseverlere' tepki: İş insanları töhmet altına alınıyor
15:30 'İhbarcı' imamın darp görüntüleri ortaya çıktı
15:28 Cizîr’de şüpheli kadın ölümü
14:51 Şiddet faili Sinan Akay tutuklandı
14:41 Oda ve sendikalardan 'tasarruf paketine' karşı ortak mücadele çağrısı
14:32 İHD: Çocukların çalıştırılmasını yasaklayıcı düzenlemeler getirilmeli
14:09 Sağlıkçıların 'vergide adalet' mücadelesi sürüyor
13:28 Ayşe Ateş: ‘Erdoğan harekete geçilsin’ talimatı verdi
13:17 MEBYA-DER kongresinde İmralı tecridine tepki
12:40 Gazeteciye dönük çıplak aramaya takipsizlik kararı
12:26 Savcı Samast için zaman aşımı istedi!
11:58 Ezgi Mola’ya 'Musa Orhan' cezası
11:57 AYM'den avukat-müvekkil görüşmesinin izlenmesine ihlal kararı
11:57 Feridun Yazar mezarı başında anıldı
11:49 Gerok Ma Şemrex’te çocuk etkinliği düzenledi
11:43 İstanbul'da özel hastaneye silahlı saldırı
11:16 Kayyıma 'dur' demek için yola çıktılar
11:10 Aracın çarptığı çocuk hayatını kaybetti
11:08 7 kişinin öldüğü patlamanın davasında karar çıkmadı
11:05 'Türkiye'de her 5 çocuktan biri işçileştiriliyor'
10:33 Alman Meclisi’ne uzman tavsiyesi: Türkiye konseyden ihraç edilsin
10:25 Tahir Elçi davasında avukatlar salonu terk etti
10:23 'Çocuk işçi Haskiro'nun cinayetinin üstü örtülmeye çalışılıyor'
09:50 Avukat Nikbaht: Özdemir'e verilen ceza keyfi
09:47 Fırtına Deresi’nde akıntıya kapılan öğrencilerden 2’si yaşamını yitirdi
09:03 Colemêrg mitingine çağrı: Hukuksuzluk kabul edilmemeli
09:02 Colemêrgliler yarın kayyıma 'dur' diyecek
09:02 Tutsaklar ‘Abdullah Öcalan’a özgürlük’ eyleminde
09:00 Afganistan'da kadınlar yoksulluk ve şiddet sarmalında
09:00 Çocuk işçiliğiyle mücadele kağıt üzerinde kaldı
09:00 Poyraz katledileli 3 yıl oldu: Kürtlerin mücadelesinde yaşıyor
09:00 12 HAZİRAN 2024 GÜNDEMİ
08:53 Erxenî’de gözaltına alınan 6 siyasetçi tutuklandı
11/06/2024
22:35 MYK sonrası konuşan Yücel: Kayyım anayasaya aykırı
22:11 Akdeniz'deki büyük buluşmaya çağrı
21:48 Çelê'de köy köy 13 Haziran mitingine davet
21:23 Kayyıma karşı direniş birçok kentte sürüyor
21:00 Mehmet Sait Üçlü anıldı
20:28 Colemêrg’de gün boyu miting çalışması
20:21 Noam Chomsky'nin sağlığı kötüleşti
19:56 AKP Sözcüsü Çelik'ten görüşmeye dair açıklama
19:36 Özel-Erdoğan görüşmesi sonrası CHP MYK toplandı
19:30 DEM Parti ile AK heyeti görüşmesinde tecrit gündeme geldi
19:23 Cizîr’de şüpheli kadın ölümü
19:14 Amedspor’un yeni yönetimi belli oldu
18:57 Êlih'te irade gaspı protestosu: Bu direniş sürecek
18:43 Poyraz'ın katilini ve saldırıyı öven sanığa beraat
18:00 Özel ile Erdoğan arasında 1,5 saatlik görüşme
17:52 Eğitimci ve velilerden yeni müfredat boykotu
17:08 Bankamatik çalışanlarından belediye önünde provokasyon
16:55 Şiddet gören Akay: Can güvenliğim yok, ölmek istemiyorum
16:31 Özel-Erdoğan görüşmesi başladı
16:25 Danıştay’dan Sinpaş’ın Marmaris'teki talanına dair karar
16:13 İşten çıkarılan belediye işçileri eylem başlattı
16:09 Avukatın darp edilmesine tepki: Savunmaya yapılmış bir saldırı
15:54 Dans grubuna saldırıya tepki
15:13 Yıkım kararı verilen İluh Devlet Hastanesi'ne dair açıklama
15:07 Êlih kayyımı halka değil devlet kurumlarına çalışmış
15:01 DBB'den yandaş medyaya tepki: Ancak halkın önünde diz çökeriz
14:21 İkizköylülerden Akbelen için dayanışma çağrısı
14:19 Kadınlardan Saniye Aslan’ın katledilmesine tepki
13:49 Kömür ocağı davasında karar yazılı açıklanacak
13:45 Kameraman Akkaya’nın duruşması ertelendi
13:44 Colemêrg mitingine çağrı
13:35 Çıplak arama dayatan polislere ceza istemi
13:16 Balçova Belediyesi'nde TİS eylemi
13:06 Tekstilde çalıştırılan çocuk yaşamını yitirdi
12:48 Bahçeli'nin bu haftaki hedefi Kürtlerin seçme ve seçilme hakkı
12:44 Hatimoğulları'ndan Erdoğan'a: Halk bir tek seni seçince mi halk oluyor?
12:18 ‘Kürtçeye şerh koymaya çalışıyoruz’ diyen başkana tepki
12:06 Metin Lokumcu davasında polislerin beraati istendi
12:01 Gözaltındaki siyasetçilere coğrafi bilgi soruları
11:59 10 yılda 695 çocuk iş cinayetinde yaşamını yitirdi
11:33 Gazeteci Gök davası: Dosyaya yeni bir 'gizli' tanık eklendi
11:32 Avukatlardan İmralı için yeni görüşme başvurusu
11:11 ‘Demokrasi Yürüyüşü’ Gever’de: Halk iradesi kazanacak
10:27 Askeri operasyon başlatılan köy ve yaylalara yasak
10:16 Alağaş’ın yurt dışı yasağı kaldırılmadı
10:11 Demokrasi yürüyüşçüleri: Kayyım gidene kadar mücadele sürecek
09:54 İki kentte kadına yönelik saldırı
09:26 İrade gaspına karşı 13 Haziran'da Colemêrg'de olacaklar
09:24 'Zanaat okulları’ ile çocuk işçiliği ortaokulda başlayacak
09:18 Botan: Uluslararası kurumlar tecride ortaktır
09:17 Tutsaklar ‘özgürlük’ için boykotta
09:15 Tanrıkulu: İktidar kendine güveniyorsa sandığı ortaya koysun
09:14 Sincan Kadın Cezaevi'nde İGK sonrası tahliye yok!
09:12 İstanbul'da kayyıma karşı nöbet: İrademizi tanımak zorundalar
09:11 Elçi cinayetinde karar günü yarın: Şüpheler giderilmedi, deliller toplanmadı
09:08 Kayyıma karşı feminist dayanışma
09:05 'Kayyım talan ve gasptır'
09:02 İki kardeşin çeyrek asırlık tutsaklığı
09:00 11 HAZİRAN 2024 GÜNDEMİ
08:30 Kastamonu’da otobüs devrildi: Biri ağır 10 yaralı