Bi mebesta hevdîtina bi Rêberê PKK’ê Abdullah Ocalan re ku 21 meh in tu agahî jê nayên girtin, di nava salê de zêdetirî 2 hezar û 500 parêzer û siyasetmedaran serî li Wezareta Dadê dan. Bi sedan çalakî û xwepêşandan hatin lidarxistin û daxwaza azadiya fîzîkî ya Ocalan hate kirin.
Şerên berjewendiyan ên hêzên kûrewî di sala 2022’yan de hevsengiya cîhanê serûbin kir. Ji ber şeran bi milyonan kes koçber bûn û berxwedana li dijî xizantiyê jî mohra xwe li salê da.
Di tevahiya sala 2022’yan de ciwan li dijî polîtîkayên fihûş, tiryak, sîxûrkirin û pişaftinê li kolanan bûn. Ji Meclisa Ciwanan Amed Can Uçar diyar kir ku di sala pêş de rojeva wan a sereke dê bibe azadiya fîzîkî ya Rêberê PKK’ê Abdullah Ocalan.
Akademîsyen Ozgur Muftuoglû diyar kir ku sala 2022’yan bi deyn, enflasyon, bêkarî û xizaniyê derbas bû û wiha got: “Mîna salên berê, yên ku di sala 2022’yan de qezenc kirin dîsa sermayeya tekedest û derdora îktîdarê bû. Encam, girêdayî têkoşîna çînîtiyê û gelan e. Nexwe ev rewş dê heta barbariyê biçe.”
Qedexeyên li ser xebatên çand û hunerê mohra xwe li sala 2022’yan da û hunermend bi berhemên xwe bûn parçeyeke berxwedana gel. Nivîskar Firat Can wiha got: “Dema huner dibe parçeyeke berxwedanê, wê demê di nava civakê de tê pejirandin.”
Ji ber çavsoriya kar a îktîdar û sermayedaran, krîza ekolojîk di sala 2022’yan de hêj girantir bû. Ekolojîst Denîz Gumuşel got ku çawa mirov li dijî krîza aborî têdikoşin, xweza jî li dijî talanê têdikoşe.
Her çend ku di sala 2022’yan de êrişên li dijî jinan zêde bibin jî hevdîtinên bo israra di têkoşînê de û piştevaniyê derketin pêş. Dirûşma “Jin, jiyan, azadî” mohra xwe li vê salê de û gotina “Sedsala 21’an sedsala jinan e” bû sembol.
Karkeran di sala 2022’yan de têkoşîna xwe ya maf a li dijî sermayedarên ku ji ber polîtîkayên îktîdarê hêj dewlemendtir bûn, mezintir kir. Karkeran, bi dirûşma “Em ê bi berxwedanê ser bikevin” çalakiyên xwe pêk anîn û bi karmendan paşvegav dan avêtin.
Hevberdevkê HDK’ê Cengîz Çîçek diyar kir ku siyaseta kurd û dostên wan di nava salê de bûne diyarkerên pêşeroja welêt û wiha got: “Divê hêzên Tifaqa Ked û Azadiyê mîna bezvanên maratora 100 mîtroyan bilez û berxwedêr bin.”
Di nava salê de ji ber krîza aborî ya di dema Covîd-19’ê de, 2 hezar û 417 bijîşk çûn derveyî welat, peydakirina 650 dermanan pir zehmet bû û herî kêm 398 bûyerên tundiyê pêk hatin. Serokê 2’yemîn ê TTB’ê Alî Îhsan Okten wiha got: “Ji bo civakeke bitendurist divê derbasî pergaleke nû bibin.”
Reberê PKK'ê Abdullah Ocalan li Girtîgeha Tîpa F a Ewlehiya Bilind a Îmraliyê 21 sal in di tecrîda giran de dijî. Tecrîda 21 sal in li Îmraliyê didome, li hemû Tirkiyeyê belav bû. Li aliyê din ji bo tecrîd bi dawî bibe li gelek welatên ewropa û cîhanê çalakî hatin lidarxistin. Girtiyên siyasî li dijî tecrîdê 31 roj in di greva birçîbûnê de ne.
Li Tirkiyeyê di sala 2020'an de di qada darazê de ceza, lêpirsîn, îşkence, tecrîd û lêgerîna tazî kêm nebû. Mirov ji helîkoptêrê avêtin, wekîl hatin girtin û siyasetmedar hatin cezakirin. Dadgehên Tirkiyeyê li ser fermana Erdogan biryara DMME nas nekir. Polîs û eskerên tecawiz kirin serbest hatin berdan.
Di sala 2020'an de li aliyekî operasyonên siyasî bê navber berdewam kir, siyasetmedarên kurd hatin girtin û ceza li wan hat birîn. Li aliye din, rêxistinên Kurdan û rêxistinên jinan kampanyayên siyaseta demokratîk pêş xistin û qad vala nehiştin. Destnedayîna wekîlên Kurd Leyla Guven û Musa Farisogullari rakirin. Ewil Musa Farisogullari girtin, piştre ceza li Hevseroka KCD'ê Leyla Guven birîn û girtin. Dîsa Tecrîda li zindanan demam kir û li dijî vê tecrîdê girtiyên siyasî li zindanan dest bi berxwedanê kir û çalakiya wan didome.